Kazimierz Antoni Sheybal, znany również pod pseudonimem „Antek”, był osobistością, której życie wypełnione było niezwykłymi wydarzeniami. Urodził się 4 maja 1920 roku w Zgierzu, a do jego śmierci w Warszawie, która miała miejsce 8 lipca 2003 roku, przyczynił się do polskiego dziedzictwa kulturowego oraz historii wojskowej.
Sheybal to nie tylko utalentowany reżyser, ale i oficer Armii Krajowej, co nadaje jego biografii jeszcze większego znaczenia. Jego zaangażowanie w działania wojenne oraz udział w powstaniu warszawskim pokazuje, jak istotną rolę odegrał w walce o wolność swojego kraju. W kolejnych częściach artykułu przyjrzymy się bliżej jego osiągnięciom i wpływowi, jaki wywarł na polskie kino i historię.
Życiorys
Urodził się w Zgierzu, w rodzinie z szkockimi korzeniami, która miała bogate tradycje artystyczne. Jego ojciec, Stanisław (1891–1976), znany był jako artysta malarz oraz fotografik, a także pionier w technice gumy wielobarwnej. Matka, Bronisława z Kotulów (1891–1979), również przyczyniła się do artystycznego dziedzictwa rodziny. Kazimierz miał brata – Władysława, który odniósł sukcesy jako aktor i reżyser.
W czasie września 1939 roku, Kazimierz aktywnie brał udział w wojnie obronnej. Jako plutonowy podchorąży służył w Armii Krajowej, konkretnie w batalionie „Zośka”. Od 5 sierpnia 1944 roku uczestniczył w działaniach w batalionie pancernym „Zośki”. W trakcie tej walki organizował przejścia i przeprowadzał grupy ludzi kanałami na Żoliborz. Po upadku Starówki został zastępcą dowódcy, a potem dowódcą plutonu 230 w Zgrupowaniu „Żniwiarz”. Podczas września 1944 roku awansowano go do stopnia podporucznika.
Za swoje zasługi oraz odwagę, które wykazał podczas powstania, otrzymał odznaczenia, w tym Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 12876) oraz dwukrotnie Krzyż Walecznych, na mocy rozkazu dowódcy 8 Dywizji Piechoty AK z 30 września 1944 roku. Po zakończeniu walk stał się jeńcem obozów jenieckich Altengrabow i Sandbostel, a także więźniem obozu koncentracyjnego Neuengamme.
Po wojnie w 1946 roku ukończył Kurs Przeszkolenia Filmowego w Instytucie Filmowym w Krakowie. Następnie w latach 1946-1949 pracował jako asystent reżyserów Jerzego Zarzyckiego i Leonarda Buczkowskiego w Dziale Produkcji Filmów Fabularnych w Przedsiębiorstwie Państwowym „Film Polski”. Później przez krótki czas, do 1950 roku, uczył w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi, gdzie zdobył uznanie jako wykładowca.
W 1952 roku ukończył studia na Wydziale Reżyserii PWSF w Łodzi, a dyplom obronił w 1956 roku. Od 1950 do 1957 roku pracował jako drugi reżyser w Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi. Z kolei w latach 1958-1961 reżyserował filmy krótkometrażowe, a od 1962 do 1986 roku zajął się produkcją filmów dokumentalnych oraz szkoleniowych dla wojska w Wytwórni Filmowej „Czołówka”. Po przejściu na emeryturę w 1986 roku, Kazimierz kontynuował współpracę z różnorodnymi wytwórniami filmowymi.
Ostatnie lata życia spędził w Warszawie, gdzie zmarł. Jego prochy spoczywają na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D 18-L01-6).
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 02.12.2023 r.]
- Okrutny mord na weselu. Zabito 19 osób. Groby weteranów Powstania Warszawskiego cz. 2 [online], www.se.pl [dostęp 31.08.2022 r.]
- Personalidade: Vladek Sheybal (Polônia). InterFilmes.com. [dostęp 19.04.2020 r.]
- Dzieje jednej kariery. Władysław Sheybal (1923–1992). Akademia Polskiego Filmu. [dostęp 26.03.2020 r.]
- J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa: 1997 r., s. 120.
- Kazimierz Sheybal na stronie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Filip Garbacz | Mieczysław Szadkowski | Magdalena Szadkowska | Robert Stefański | Dawid Frischmann | Wojciech Gogolewski | Władysław Sheybal | Magdalena Ziółkowska | Ewa Wojtyniak-Dębińska | Henryk Jakóbczyk | Władysław Rząb | Grzegorz Chojnacki (artysta) | Karol Różalski | Gerszon Dawidowicz | Piotr Kotlicki | Marek Szwarc (artysta) | Leszek Rózga | Michał Gałkiewicz | Robert Kudelski | Tadeusz TeodorczykOceń: Kazimierz Sheybal