UWAGA! Dołącz do nowej grupy Zgierz - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Kazimierz Stebelski


Kazimierz Marian Stebelski, urodzony 1 stycznia 1863 roku w Zgierzu, to postać o znaczącym dorobku w dziedzinie architektury i bibliotekarstwa. Jego życie zakończyło się w 1940 roku w Łodzi, gdzie pozostawił po sobie bogate dziedzictwo profesjonalne.

Był nie tylko utalentowanym architektem, ale także osobą, która przyczyniła się do rozwoju bibliotek w Polsce.

Życiorys

Kazimierz Stebelski był synem znanego architekta, Wincentego Stebelskiego, który specjalizował się w wycenie wartości budowli w Łódzkim Towarzystwie Kredytowym. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Rzemieślniczej w Łodzi, a także Instytutu Inżynierów Cywilnych w Petersburgu w 1886 roku, rozpoczął swoją karierę. W latach 1888–1889 pełnił funkcję architekta miejskiego w Makowie, następnie zaś, od 1889 do 1891 roku, pracował jako architekt powiatu ostrołęckiego. W późniejszym okresie, od 1891 do 1907 roku, był architektem miejskim Kutna oraz inżynierem powiatu kutnowskiego i gostyńskiego.

W międzyczasie, wspólnie z Antonim Troczewskim, Stebelski był jednym z inicjatorów oraz członków Towarzystwa Straży w Kutnie. To właśnie w latach 1899–1900 z jego inspiracji powstała strażacka orkiestra dęta. Dodatkowo, aktywnie uczestniczył w pracach Społecznego Komitetu Budowy Domu Dochodowego dla Towarzystwa Straży w Kutnie, a także zaprojektował ten obiekt.

W 1907 roku, Stebelski założył w Łodzi własne biuro techniczno-budowlane. Jako architekt łódzkiego Towarzystwa Kredytowego Miejskiego pracował w latach 1907–1914. Jego znaczące zlecenia obejmowały kierowanie budową kościoła pw. św. Stanisława Kostki oraz projektowanie budynku dyrekcji Elektrowni Łódzkiej. W trakcie I wojny światowej działał w Wydziale Techniczno-Budowlanym Centralnego Komitetu Milicji Obywatelskiej. Po zakończeniu działań wojennych, objął stanowisko naczelnym inżynierem miasta Łodzi oraz był współzałożycielem i przewodniczącym łódzkiego Koła Architektów.

W 1907 roku sfinansował założenie Biblioteki Ludowej im. Stebelskich przez Polską Macierz Szkolną, która znajdowała się przy ul. Piotrkowskiej 117 w Łodzi. Biblioteka funkcjonowała od 13 czerwca do 27 grudnia 1907 roku, jednak z powodu zawieszenia działalności Polskiej Macierzy Szkolnej została na krótko zamknięta. Na wniosek Stebelskich wznowiono jej działalność w maju 1908 roku jako prywatną inicjatywę. Kazimierz prowadził bibliotekę wspólnie z żoną i dziećmi.

W 1909 roku placówka zmieniła swoją lokalizację na ul. Cegielnianą 69 (obecnie ul. Jaracza), a następnie na ul. Nawrot 23. W 1910 roku przeniesiono ją na ul. Rozwadowską 25 (dzisiaj ul. Zamenhofa), a w tym samym roku także na ul. Piotrkowską 103. W 1911 roku biblioteka mieściła się przy ul. Mikołajewskiej 59/50 (aktualnie ul. Henryka Sienkiewicza) i działała tam do 30 listopada 1914 roku, kiedy to została zniszczona w wyniku bombardowania Łodzi, podczas którego w lokal wpadł pocisk artyleryjski i eksplodował.

Kazimierz Stebelski spoczął w grobie rodzinnym na Starym Cmentarzu w Łodzi w części rzymskokatolickiej.

Życie prywatne

Rodzicami Kazimierza byli architekt Wincenty Stebelski oraz Anna z domu Przewłocka. Jego żoną była Maria Julia z domu Skowrońska. Małżeństwo doczekało się trojga dzieci:

  • Marii Reginy Begale (1892–1980), żony architekta Antoniego Begale,
  • archiwisty Adama Stebelskiego (1894–1969),
  • dyplomaty Henryka Stebelskiego (1904–1979).

Realizacje

Kazimierz Stebelski to postać, która pozostawiła po sobie wiele istotnych realizacji. Poniżej przedstawiamy wybrane z nich:

  • willa dra Antoniego Troczewskiego w Kutnie (1897),
  • budynek Domu Strażackiego oraz teatru amatorskiego w Kutnie (1900–1908, późniejsze Centrum Teatru, Muzyki i Tańca w Kutnie),
  • kierowanie budową kościoła pw. św. Stanisława Kostki (1909–1912),
  • budynek biurowy Towarzystwa Elektrycznego Oświetlenia w Łodzi (1923–1925, zmodyfikowany przez Dawida Lande),
  • renowacja Ratusza w Łodzi po bombardowaniu (1915).

Przypisy

  1. Zielona oś miasta – rozwój gospodarki turystycznej Kutna poprzez zagospodarowanie doliny rzeki Ochni szlaki turystyczne pieszo-rowerowe opis miejsc historycznych i atrakcji turystycznych [online], Studio Marchewka, maj 2016 r.
  2. AnnaA. Rynkowska AnnaA., Ulica Piotrkowska, Łódź: MyDesign, 2015 r.
  3. Bitewnik Łódzki 1914, t. 8, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, październik 2014 r.
  4. Kutno – Budynek dawnego „Domu Strażackiego” i teatru amatorskiego. Atrakcje turystyczne Kutna [online], polskaniezwykla.pl [dostęp 10.01.2022 r.]
  5. Centrum Teatru Muzyki i Tańca w Kutnie | Historia [online], ctmtkutno.com [dostęp 10.01.2022 r.]
  6. In memoriam – Pamięci Architektów Polskich – Kazimierz Marian Stebelski [online], archimemory.pl [dostęp 10.01.2022 r.]
  7. Maria Regina Begale [online], geni_family_tree [dostęp 10.01.2022 r.]
  8. Henryk Zbigniew Stebelski [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 10.01.2022 r.]
  9. RyszardR. Bonisławski RyszardR., JoannaJ. Podolska JoannaJ., Spacerownik. Cmentarz Stary przy ulicy Ogrodowej [online], 27.10.2007 r.
  10. Publikacja ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Miasta Łodzi. Redakcja: Karolina Kozera Dorota Urbanowicz. Projekt okładki: Maria Stefańska – PDF Free Download [online], docplayer.pl [dostęp 10.01.2022 r.]
  11. a b Zespół: 1748/D- Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Zgierzu, Jednostka: 1863, Katalog: Urodzenia, metryki.genealodzy.pl, 1863 r. [dostęp 10.10.2022 r.]
  12. Architekci – Secesja w architekturze Polski [online], icimss.edu.pl [dostęp 10.01.2022 r.]
  13. JózefJ. Raciborski JózefJ., Dawny ratusz łódzki, polona.pl, 1928 r. [dostęp 10.01.2022 r.]

Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":

Henryk Bursche | Tadeusz Ptaszyński | Teodor Bursche | Witold Gerlicz

Oceń: Kazimierz Stebelski

Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:19